در مطالعه دروس کیفیت را فدای کمیت نکنید!

پیامک داد یک کار فوری دارم و میخواهم زنگ  بزنم می شود همین حالا زنگ بزنم؟ دانش آموز  خوب و با اخلاقی بود و میدانستم که بی جهت  پیام نمی دهد؛ برای همین گفتم حتما منتظر  تلفنت هستم. 

چند ثانیه ای نکشید که صدای زنگ تلفن بلند  شد؛ حتی سلامش هم رنگی از اضطراب داشت و  نمی توانست با آرامش سخن بگوید. خلاصه کلامش  این بود که میخواست باقی مانده سال تحصیلی را  غیر حضوری بخواند؛ چون هنوز دروس پایه را تمام  نکرده بود و فکر میکرد که ساعات مدرسه خیلی  وقتش را میگیرد و اگر مدرسه بیاید، نمی تواند  تا عید کتابها را تمام کند و نسبت به بقیه  کنکوری ها که کتابشان را تا پایان اسفند تمام  می کنند عقب خواهد افتاد 

پرسیدم آیا اهمیت کلاس درس را میداند؟ آیا  می داند که خیلی از نکته های درسی را به کمک  سایر دانش آموزان و بر اساس سؤالهای آنها  متوجه میشود؟ آیا برای رقابت درسی حاکم بر  کلاس ارزشی قائل نیست؟ اصلا بر پایه چه حکمی میگوید که حتماً باید تا اسفند درس ها تمام  شود و بعد از عید را صرف دوره کردن دروس و  تمرینهای آنها کند؟ 

البته دانش آموز من تنها داوطلبی نیست که  چنین حکمی را صادر میکند بسیاری از داوطلبان  دیگر نیز چنین ذهنیتی دارند؛ زیرا چند سالی  است که تعدادی از مدارس غیر انتفاعی برنامه شان  را بر این گذاشته اند که تا پایان اسفند ماه  کتاب های سال دوازدهم را به طور کامل درس  دهند و حتی برخی از مدارس پا را فراتر از این  گذاشته اند و برنامه ریزی شان بر این اساس است.  که دانش آموزان سال دوازدهم، دروس پایه و سال  دوازدهم را تا پایان اسفند به صورت کامل بخوانند  و بعد از تعطیلات نوروز دانش آموزان فقط به  تست زنی و مرور دروس بپردازند. 

نکته اینجاست که تمام شدن کتابها تا اسفند ماه یک  اصل و افتخاری برای تعدادی از مدارس شده است و به  همین دلیل کیفیت فدای کمیت می شود؛ یعنی کتابی  که برای یک سال تحصیلی تألیف شده است. سریع تر  درس داده میشود تا در موعد مورد نظر به پایان برسد؛

البته تعدادی از این مدارس سال تحصیلی خود را  از تابستان آغاز میکنند؛ اما همان مدارس نیز خوب  میدانند که کیفیت تابستان مثل سال تحصیلی اصلی  نیست و بسیاری از دانش آموزان با همان دقت و تأمل  سال تحصیلی در تابستان مطالعه نمی کنند؛ از سوی  دیگر حتی بسیاری از داوطلبان تک رقمی آزمونهای  سراسری معتقدند که بهتر است بخشی از درس را  برای بعد از تعطیلات نوروزی گذاشت تا بتوان با علاقه و  اشتیاق بیشتری سر کلاس درس حاضر شد و به مطالعه  پرداخت و از تکراری بودن مطالب خسته نشد. 

برای مثال یکی از دارندگان رتبه های برتر  آزمون های سراسری گذشته در این باره می گوید:  من تا عید کتابهایم را تمام نکردم با افراد  مختلف در این باره مشورت کردم و اکثر افراد  گفتند که آنها را تمام نکنید. 

یکی دیگر از دارندگان رتبه های برتر آزمونهای  سراسری گذشته نیز میگوید: «قسمتی از درسها  را برای بعد از عید گذاشتم چون میدانستم  که اگر درسها را تمام کنم ممکن است آنها را  فراموش کنم یا حتی در خواندن دوباره

آنهاست شوم به همین خاطر مطالعه بعضی از مباحث را  برای بعد از عید گذاشتم تا انگیزه خواندن و مرور  داشته باشم. سه ماه آخر بسیار مهم است و سستی  در این سه ماه خیلی آسیب می زند. 

دارنده رتبه ممتاز دیگری در آزمون سراسری نیز  معتقد است که مهم تر از زود تمام کردن خوب  خواندن است و در این باره می گوید: «من قبل از  عید درسهایم را تمام نکردم چون اگر آنها را تمام  می کردم بعد از عید حوصله و انگیزه ای برای درس  خواندن وجود نداشت. 

آنچه این رتبه ممتاز آزمون سراسری میگوید  یک واقعیت است به یاد دارم که چند سال  پیش یکی از دانش آموزانم طبق یک برنامه ریزی  دقیق و فشرده مطالعه میکرد و تا عید چند دور  کتاب ها را خوانده بود؛ اما بعد از تعطیلات نوروز  با یک زمان آزاد روبرو شد که نمی دانست زمان  مورد نظر را صرف انجام چه کاری کند. او حوصله  مطالعه درسهای تکراری و تستهایی را که چند  بار زده بود نداشت و در نتیجه بیشتر وقت خود  را در سالن های ورزشی فوتال بازی میکرد. در  نهایت این دانش آموز درس خوان و کوشا رتبه  قابل توجهی کسب نکرد؛ چون مهمترین زمان  مطالعاتی خود را صرف انجام کارهای دیگر کرده  بود و در سرجلسه آزمون سراسری هم دقت و  سرعتش در پاسخگویی به تست ها بسیار کاهش  یافته بود و نکته های ظریف برخی از مباحث درسی  را نیز فراموش کرده بود. 

نکته دیگر اینکه وقتی دانش آموزی تصمیم بگیرد که درس هایش را تا عید نوروز تمام کند انجام این کار  در نحوه درس خواندنش نیز تأثیر می گذارد. او تصمیم  دارد که تا عید حتما یک دور کتابهایش را بخواند و  ناخودآگاه به این نکته توجه نخواهد کرد که آیا همه  مباحث را آموخته است یا نه و آیا روی نکته هایی که  سخت تر است یا نیاز به دقت و تأمل بیشتری دارد وقت  کافی گذاشته است یا نه برای او مهم این است که  کتاب را تمام کند و وقتی که یک بار کتاب را خواند  خیالش راحت میشود؛ چون فکر میکند که آن کتاب  را مطالعه کرده و بسته است؛ اما دانش آموزی که به  کمیت مطالعه کار ندارد و امکان دارد که یک مبحث  را ۱۵ بار بخواند هر چند که هنوز کتاب درسی اش را  به طور کامل یک بار نخوانده است از یک سو آرامش  خاطر دارد؛ چون آنچه را که خوانده است. دقیق  مطالعه کرده است و از سوی دیگر در توهم بسته  شدن کتابهای درسی خود نیست و میداند که هنوز  مطالبی مانده است که باید آنها را با دقت مطالعه کند.  البته نباید در مطالعه کردن و سواس به خرج داد و  باید با مدیریت زمان و برنامه ریزی پیش رفت؛ اما  به تجربه میبینیم که سوالهای آزمون سراسری  تفهیمی است و برای پاسخگویی به آنها نیاز است.  که درسها را به طور عمیق و دقیق مطالعه کرد؛  پس نباید روی چند دور خواندن درسها با اینکه تا  کسی کتابهای درسی را باید به پایان رساند، تأکید  داشت. مهم این است که چگونه درس میخوانیم  آیا هم زمان با مطالعه درسها وقتی را به تست  زدن و یاد گرفتن نکته های تستی اختصاص  میدهیم؟ آیا به داشتن سرعت در تست

زنی فکر میکنیم؟ آیا زمانی را به مرور مطالب  فرا گرفته شده و دوره درسها اختصاص میدهیم  یا صرفاً میخواهیم که هر جور شده است، یک  دور کتاب ها را تمام کنیم و بعد از عید آنها را  دوره کنیم؟ در واقع برنامه ریزی زود تمام کردن  درس ها نیست؛ بلکه به موقع و صحیح انجام دادن  هر کار است. 

بیشتر داوطلبان برتر کشوری نیز می گویند  نمی توانند به درستی تعیین کنند که هر کتاب  را چند دور خوانده اند؛ زیرا بعضی از مباحث را چند  بار دوره کرده و بعضی از مباحث دیگر را نیز چندان  نخوانده اند؛ یعنی برای تعداد دوره کردن دروس  ارزش قائل نبوده اند و مهمترین نکته برایشان  نهادینه شدن مباحث در ذهنشان بوده است؛ چیزی  که به آرامش و منطق در مطالعه کردن نیاز دارد خوب است بدانید بر خلاف تصور بسیاری از  داوطلبان در بین رتبه های برتر کنکور کسی  شیوه ای عجیب و غریب نداشته است. اکثر این افراد  اصلا کارهای عجیب و بدون برنامه ریزی نداشته و  یک روند منطقی و مستمر در مطالعه داشته اند؛  اما در بین کسانی که رتبه پایین تری به دست  می آورند بی برنامگی و بلاتکلیفی بسیاری دیده  می شود. آنها به خود اولیای مدرسه و کتابهای  درسی شان اعتماد ندارند و مدام به فکر یافتن  شیوه ای خاص هستند تا پیشرفتی ناگهانی و  غیر مترقبه داشته باشند و همین امر نیز باعث  می شود که عملکردی پایین تر از توانایی های خود  داشته باشند.

نباید در مطالعه کردن وسواس به خرج داد و باید با مدیریت زمان و برنامه ریزی پیش رفت اما به تجربه میبینیم که سوال های آزمون سراسری، تفهیمی است و برای پاسخگویی به آنها نیاز است که درس ها را به طور عمیق و دقیق مطالعه کرد

کانال تلگرام
https://t.me/+WF5xjYX3YagzMmI0

اینستا

@7ostad